Tijd voor échte deconnectie: waarom vakantie jouw bedrijf sterker maakt

Laat me beginnen met een bekentenis. Ik heb deze blog geschreven voor de aanvang van mijn verlof (dat nu bezig is) omdat ik tijdens mijn break ook alles los wil laten. Als papa van een tweeling en ondernemer zit de planning in aanloop naar mijn vakantie vol en kijk ik ook al vooruit op wat moet gebeuren bij terugkomst met 1 september in het verschiet. Op professioneel vlak heb ik ook geen "wat als"-scenario's of de vrees dat er iets misgaat terwijl ik even niet bereikbaar ben. Ik ben er zeker dat ik kan gemist worden tijdens mijn afwezigheid.

In de loop der jaren besefte ik dat deze mentaliteit – die zo herkenbaar is voor veel KMO-eigenaren – om altijd bereikbaar en accountable te zijn eigenlijk contraproductief is. Na 20 jaar in IT, waarvan de laatste jaren als partner bij Make IT So, heb ik geleerd dat échte deconnectie niet alleen goed is voor jezelf, maar essentieel voor je bedrijf.

De paradox van de onmisbare ondernemer

Ik ken het verhaal. Jij bent degene die alles weet, alle contacten heeft, alle beslissingen neemt. Je bent er altijd, ook tijdens vakantie, met je telefoon binnen handbereik "voor noodgevallen". Het geeft je een vals gevoel van controle, maar ondertussen maak je jezelf – en je bedrijf – kwetsbaar.

Enkele jaren geleden kreeg ik dit aan den lijve te ondervinden toen een tumor me dwong om echt te vertragen. Wat ik toen leerde, heeft mijn kijk op vakantie en deconnectie fundamenteel veranderd. Alles komt inderdaad in orde met tijd en boterhammen (en ook een portie geluk in mijn geval), maar alleen als je systemen en mensen de ruimte geeft om dat te bewijzen.

Waarom échte deconnectie je bedrijf sterker maakt

De onderstaande tekst is geschreven voor KMO-eigenaren, maar is eveneens van toepassing voor alle leidinggevenden.

1. Het onthult kwetsbaarheden vóór ze kritiek worden

Wanneer je een week volledig offline bent, kom je snel te weten waar je bedrijf nog te afhankelijk is van jou persoonlijk. Dit is geen zwakte – het is waardevolle data. Beter dat je dit ontdekt tijdens een geplande vakantie dan tijdens een onverwachte crisis.

Bij Make IT So zien we dit regelmatig bij onze klanten. Een KMO-eigenaar gaat voor het eerst in jaren met een gerust hart op vakantie, en ontdekt bij terugkomst welke processen nog beter geautomatiseerd kunnen worden.

2. Het geeft je team de kans om te groeien

Jouw medewerkers zijn waarschijnlijk veel competenter dan je denkt. Maar zolang jij er bent om elke vraag te beantwoorden en elke beslissing te nemen, krijgen ze nooit de kans om dat te bewijzen. Een week waarin jij er niet bent, is een week waarin zij kunnen uitblinken.

3. Het creëert mentale ruimte voor strategie

Echte strategische inzichten komen zelden tussen de dagelijkse hectiek door. Ze hebben ruimte nodig. Tijd om te reflecteren. Afstand van de operationele details. Ik heb mijn beste ideeën voor programmanagement vaak gehad tijdens momenten van rust en ontspanning, niet achter mijn laptop.

Hoe organiseer je échte deconnectie?

Voor je vertrekt: Documenteer en delegeer

Niet alles wat in jouw hoofd zit, staat ergens opgeschreven. Neem de tijd om kernprocessen te documenteren. Wie neemt welke beslissingen? Wat zijn de escalatieprocedures? Welke informatie heeft iemand nodig om jouw rol tijdelijk over te nemen?

Tijdens je afwezigheid: Vertrouw je systemen

Dit is het moeilijkste deel. Je telefoon blijft uit voor professionele taken. Je checkt geen e-mails. Je "kijkt niet even snel" naar die ene klant. Als je systemen en mensen goed zijn – en ze zijn beter dan je denkt – kunnen ze een week zonder jou. Dit geldt ook voor LinkedIn en andere (professionele) sociale media.

Na je terugkomst: Leer van wat er gebeurd is

Welke problemen zijn opgelost zonder jou? Welke processen hebben beter gewerkt dan verwacht? Waar zijn er verbeterkansen? Welke zaken zijn stilgevallen toen jij er niet was (en vinden jouw medewerkers mogelijks minder belangrijk)? Deze inzichten zijn goud waard voor de volgende stap in de professionalisering van je bedrijf.

De digitale tools die helpen

Bij veel van onze klanten zien we dat eenvoudige digitale tools het verschil maken tussen angst en rust. Een goed ingesteld dashboard waarin het team de status van lopende projecten kan zien. Duidelijke communicatieprotocollen in Slack of Teams. Geautomatiseerde rapportages die doorlopen ook als jij er niet bent.

Het gaat niet om complexe systemen, maar om de juiste informatie op de juiste plek voor de juiste mensen.

Een investering in de toekomst

Échte deconnectie is meer dan een weekje vakantie. Het is een investering in de veerkracht van je bedrijf. Elke keer dat je met een gerust hart kunt wegblijven, bouw je aan een organisatie die minder kwetsbaar is voor de onvermijdelijke momenten waarop jij er niet kunt zijn.

En let op: dit geldt niet alleen voor vakanties. Het geldt ook voor die keer dat je ziek wordt, of dat er een familiekwestie speelt, of dat je gewoon eens een heel weekend wilt wegblijven van je werk.

Op mijn effen komen

Op dit moment ben ik dus weg samen met mijn kinderen. Mijn telefoon blijft wel aan maar wordt niet gebruikt voor professionele zaken. Ook niet om snel even mijn mail te checken. Niet omdat ik onverantwoordelijk ben, maar juist omdat ik verantwoordelijk wil zijn naar mijn team, mijn klanten, en mijn tweeling.

Want uiteindelijk draait ondernemen om het bouwen van iets dat groter is dan jezelf. En soms moet je er even tussenuit om te kunnen zien hoe mooi dat aan het worden is.

Ik ga ervoor – en ik hoop dat jij dat ook doet.